Türk dünyasının iş adamı Barış bəy: Azərbaycan – Türkiyə dostluğu və qardaşlığı sarsılmazdır.

 

Azərbaycan və Türkiyə arasındakı dostluq və qardaşlıq münasibətləri əsrlərdən bəri davam edən, möhkəm təməl üzərində qurulmuş əlaqələrdir. Bu iki dövlət arasında yalnız coğrafi yaxınlıq deyil, tarixi, mədəni və dini bağlar da mühüm rol oynayır. Hər iki ölkənin milli kimliyi türk xalqları köklərindən qidalanır, bu da onları bir-birinə daha sıx bağlı edir. Azərbaycan və Türkiyə dostluğu və qardaşlığı ən çətin zamanlarda özünü göstərmiş, daim bir-birinə dəstək olan iki dövlət olaraq dünya miqyasında bir nümunə olmuşdur.

Barış bəy, türk dünyasının tanınmış iş adamı kimi, bu iki dövlətin əlaqələrini yüksək qiymətləndirir və onların sarsılmaz dostluq və qardaşlığını dəstəkləyir. O, Azərbaycan və Türkiyə arasında yaranan strateji tərəfdaşlığın həm iqtisadi, həm siyasi, həm də mədəni sahələrdə dərinləşməsini əsas məqam kimi vurğulayır. Onun fikrincə, bu əməkdaşlıq yalnız dövlətlər səviyyəsində deyil, eyni zamanda xalqlar arasında da güclü bağların inkişafına səbəb olur.

Azərbaycan və Türkiyə arasındakı dostluğun sarsılmaz təməli 20-ci əsrin əvvəllərində atılsa da, bu münasibətlər xüsusilə müstəqillik dövründən sonra böyük yüksəlişə keçmişdir. Azərbaycanın 1991-ci ildə müstəqilliyini elan etməsindən dərhal sonra Türkiyə bu müstəqilliyi tanıyan ilk ölkə olmuşdur. Bu addım, Azərbaycan xalqı üçün Türkiyənin daim onların yanında olduğunu bir daha təsdiq etdi. Müstəqillik illərində Türkiyə Azərbaycan üçün siyasi, iqtisadi və hərbi sahədə çox mühüm dəstək göstərdi.

Türkiyənin Azərbaycanla yaxın münasibətləri təkcə dövlət səviyyəsində deyil, həm də işgüzar dairələrdə özünü göstərir. Barış bəy kimi türk iş adamları Azərbaycan bazarında fəal iştirak edərək, iki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlığı daha da gücləndirirlər. Bu əməkdaşlıq enerji sektoru, nəqliyyat, tikinti, turizm və digər sahələrdə öz əksini tapır. Xüsusilə, neft və qaz sektorunda həyata keçirilən birgə layihələr iki dövlətin iqtisadi gücünü artırmaqla yanaşı, onların dünya bazarında daha möhkəm mövqe tutmalarına kömək edir.

Azərbaycan-Türkiyə dostluğu təkcə siyasi və iqtisadi sahələrdə deyil, mədəniyyət sahəsində də özünü göstərir. Hər iki xalqın ortaq dili, adət-ənənələri, tarixi və dini dəyərləri onların bir-birinə daha da yaxınlaşmasına səbəb olur. Təhsil, mədəniyyət və idman sahələrindəki birgə layihələr xalqlar arasında qarşılıqlı anlaşmanı gücləndirir. Bu əməkdaşlıq, gələcək nəsillər üçün də davamlı dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin qurulmasına zəmin yaradır.

Barış bəy, iş adamı olaraq, bu dostluğun iqtisadi tərəflərini də çox önəmli hesab edir. Onun fikrincə, iki ölkə arasındakı iqtisadi əlaqələr, xüsusən də enerji və infrastruktur layihələri, təkcə bu dövlətlərin deyil, bütün regionun rifahına xidmət edir. Azərbaycanın zəngin təbii sərvətləri, Türkiyənin isə strateji mövqeyi və güclü sənaye potensialı bu əlaqələrin daha da dərinləşməsi üçün geniş imkanlar yaradır. TANAP və Bakı-Tbilisi-Ceyhan kimi layihələr, hər iki ölkənin enerji təhlükəsizliyinə töhfə verərək, onların qlobal miqyasda strateji əhəmiyyətini artırır.

Türkiyə və Azərbaycanın xarici siyasət sahəsində də güclü əməkdaşlığı diqqətəlayiqdir. Hər iki ölkə beynəlxalq arenada bir-birini dəstəkləyir, regional və qlobal məsələlərdə vahid mövqe sərgiləyir. Xüsusilə, Qarabağ münaqişəsi zamanı Türkiyə Azərbaycan xalqının yanında olduğunu bir daha sübut etmişdir. 2020-ci ildə İkinci Qarabağ Müharibəsi zamanı Türkiyənin Azərbaycana göstərdiyi siyasi və mənəvi dəstək, iki ölkə arasında qardaşlıq münasibətlərinin ən parlaq nümunələrindən biridir. Bu müharibədən sonra Azərbaycan, Türkiyənin dəstəyi ilə işğaldan azad edilmiş ərazilərdə genişmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işlərinə başlamışdır. Barış bəy kimi iş adamları, bu bərpa prosesində iştirak edərək, Azərbaycanın gələcəyinə yatırım etməyi bir vəzifə hesab edirlər.

Barış bəy, eyni zamanda, Azərbaycan və Türkiyə xalqlarının ortaq tarix və mədəniyyətə malik olmasının onların siyasi əməkdaşlığına da güclü təsir göstərdiyini qeyd edir. Onun fikrincə, hər iki dövlətin siyasi rəhbərləri bu tarixi bağları dərk edərək, onları daha da gücləndirmək üçün səy göstərirlər. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın rəhbərliyi altında bu dostluq daha da dərinləşmiş, iki ölkənin birgə siyasi mövqeyi dünya siyasətində mühüm yer tutmuşdur. Barış bəy bu iki liderin strateji baxışlarının Azərbaycan və Türkiyə üçün yeni imkanlar yaratdığını, onların regionun təhlükəsizliyi və sabitliyi üçün birlikdə fəaliyyət göstərdiyini vurğulayır.

Türkiyə-Azərbaycan əməkdaşlığı yalnız regional səviyyədə deyil, beynəlxalq miqyasda da öz təsirini göstərir. İki dövlətin birgə fəaliyyəti həm regional sülhün qorunması, həm də qlobal enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması baxımından əhəmiyyətlidir. Barış bəy, bu kontekstdə, xüsusilə Azərbaycan və Türkiyənin iştirak etdiyi regional təşkilatların və beynəlxalq platformaların əhəmiyyətini qeyd edir. Məsələn, Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsindəki əməkdaşlıq, türk dünyasının həmrəyliyini gücləndirərək, bu dövlətlərin dünya səhnəsində daha təsirli rol oynamasına şərait yaradır.

Barış bəy üçün Azərbaycan və Türkiyə arasında yaranmış dostluq və qardaşlıq təkcə dövlətlərarası münasibətlərlə məhdudlaşmır. O, bu əlaqələrin iki xalq arasında dərinləşdiyini, mədəni, sosial və iqtisadi sahələrdə daha geniş miqyasda əməkdaşlığın zəruriliyini vurğulayır. Onun fikrincə, Azərbaycan və Türkiyə iş adamları arasındakı əməkdaşlıq, hər iki ölkənin iqtisadi inkişafına mühüm töhfə verərək, onların qlobal miqyasda rəqabət qabiliyyətini artırır.

İki dövlətin yaxın münasibətləri hər iki ölkənin vətəndaşlarına da fayda gətirir. Barış bəy kimi iş adamları bu əlaqələrin iqtisadi sahədə inkişafını təmin etməklə yanaşı, eyni zamanda humanitar layihələrdə də fəal iştirak edir, xüsusilə sosial cəhətdən həssas təbəqələrə yardım göstərirlər. Onun fikrincə, bu, Azərbaycan və Türkiyə xalqları arasında daha sıx bağlılıq yaradır və onların gələcəkdə də bir-birinə dəstək olmasını təmin edir.

Nəticə olaraq, Azərbaycan və Türkiyə arasındakı dostluq və qardaşlıq münasibətləri tarixi köklərə dayanan, sarsılmaz və davamlı bir əlaqədir. Barış bəy kimi türk dünyasının iş adamları bu dostluğun inkişafına dəstək verməklə, iki dövlətin gələcəyinə yatırım edir, onları dünya siyasətində və iqtisadiyyatında daha güclü mövqeyə çıxarırlar. Bu əməkdaşlıq hər iki dövlətin milli maraqlarına xidmət etməklə yanaşı, türk dünyasının birliyi və güclənməsinə də böyük töhfə verir. Azərbaycanın və Türkiyənin bir-birinə olan sadiqliyi və qardaşlığı daim var olacaq və bu münasibətlər gələcək nəsillər üçün də nümunə olacaq.

Türkiyənin 44 günlük Vətən müharibəsində, yəni İkinci Qarabağ Müharibəsində Azərbaycanın yanında olması və verdiyi güclü dəstək, iki ölkə arasındakı sarsılmaz dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin ən bariz nümunəsidir. 2020-ci ilin sentyabr-noyabr ayları ərzində baş verən bu müharibə, Azərbaycanın öz tarixi torpaqlarını işğaldan azad etmək üçün apardığı haqq savaşı kimi yadda qaldı və Türkiyə bu prosesdə Azərbaycanı həm siyasi, həm mənəvi, həm də diplomatik baxımdan dəstəklədi.

Müharibənin ilk günlərindən etibarən Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Azərbaycanın yanında olduğunu açıq şəkildə bəyan etdi. O, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsinin və erməni işğalına son qoyulmasının beynəlxalq hüquqa tam uyğun olduğunu vurğulayaraq, Türkiyənin qardaş Azərbaycanı hər sahədə dəstəkləyəcəyini bildirdi. Bu, həm regionda, həm də beynəlxalq arenada mühüm bir mesaj idi, çünki Türkiyə kimi güclü bir dövlətin açıq dəstəyi Azərbaycanın haqq savaşının legitimliyini daha da gücləndirdi.

Türkiyə, bu müharibə zamanı təkcə siyasi bəyanatlarla kifayətlənmədi, həm də diplomatik arenada Azərbaycanın mövqeyini gücləndirəcək addımlar atdı. Ərdoğan və Türkiyə hökumətinin digər yüksək səviyyəli rəsmiləri, beynəlxalq təşkilatlarda və müxtəlif ölkələrlə təmaslarında Azərbaycanın haqlı mövqeyini müdafiə etdilər, işğalçı Ermənistanı tənqid edərək onun qeyri-qanuni hərəkətlərini pislədilər. Türkiyənin bu addımları Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə daha güclü səsə sahib olmasına, haqq savaşının dünya ictimaiyyəti tərəfindən daha ədalətli şəkildə qiymətləndirilməsinə kömək etdi.

Bundan əlavə, Türkiyənin müdafiə sənayesi Azərbaycanın hərbi gücünün artırılmasında əhəmiyyətli rol oynadı. Müharibədən əvvəl Türkiyədən alınan hərbi texnologiyalar, xüsusilə pilotsuz uçuş aparatları (PUA-lar), Azərbaycanın hərbi əməliyyatlarında mühüm rol oynadı. Türkiyə istehsalı olan bu texnologiyalar, Azərbaycan Ordusunun düşmən qüvvələrini izləmək, zərərsizləşdirmək və strateji üstünlük əldə etmək qabiliyyətini artırdı. Müharibənin gedişində PUA-ların effektiv istifadəsi dünya hərbi təcrübəsində yeni səhifə açdı və Azərbaycanın uğurlu hərbi taktikasının əsas elementlərindən biri oldu.

Mənəvi və siyasi dəstəklə yanaşı, Türkiyənin ictimaiyyəti də bu müharibə zamanı Azərbaycan xalqına böyük həmrəylik nümayiş etdirdi. Türkiyədə müxtəlif yerlərdə Azərbaycanın haqq savaşına dəstək aksiyaları keçirildi, hər iki ölkənin bayraqları ilə bəzədilmiş meydanlarda insanlar "Bir millət, iki dövlət" şüarını səsləndirdilər. Türkiyə xalqının bu həmrəyliyi, iki ölkə arasındakı qardaşlığın təkcə dövlətlər səviyyəsində deyil, eyni zamanda xalqlar arasında da dərin köklərə malik olduğunu göstərdi.

Müharibənin sonunda, Azərbaycanın tarixi qələbəsi həm Azərbaycanda, həm də Türkiyədə böyük sevinclə qarşılandı. Bu qələbə, təkcə Azərbaycan üçün deyil, həm də Türkiyə üçün regionda yeni bir dönəmin başlanğıcı idi. İkinci Qarabağ Müharibəsi, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərini daha da möhkəmləndirdi və onların strateji tərəfdaşlığını yeni səviyyəyə qaldırdı.

44 günlük müharibədə Türkiyənin göstərdiyi dəstək, Azərbaycan-Türkiyə dostluğunun və qardaşlığının sarsılmaz olduğunu bir daha sübut etdi. Bu hadisə, hər iki ölkənin gələcəkdə də bir-birinə tam dəstək olacağını və regionda sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin edilməsində birlikdə fəaliyyət göstərəcəyini göstərdi. Azərbaycan və Türkiyə bu savaşda yalnız hərbi və siyasi baxımdan deyil, mənəvi cəhətdən də bir-birinin yanında oldu və bu əlaqələr gələcək nəsillər üçün də örnək olaraq qalacaq.

Hazırladı: Hacı Rislan

[xfgiven_embed] [/xfgiven_embed] [xfgiven_youtube][/xfgiven_youtube]